نقد و بررسی فیلم خانه ی پدری ساخته ی کیانوش عیاری
در خانه‌ی پدری چه می‌گذرد؟
این که یک اثر هنری (یا فیلم) چطور با محیط اطرافش رابطه‌ی بینامتنی برقرار می‌کند، گفتمان پر مناقشه‌ای است؛ اما خانه‌ی پدری کیانوش عیاری، میان خود و جامعه‌اش رابطه‌ای قابل تأمل برقرار کرد. هرچند کمتر از چند روز پس از اکران، این فیلم توقیف شد، اما توانست مانند آینه‌ای حقیقت ماهیت توقیف‌کننده‌ی خانه‌ی پدری را آشکار کند. خانه‌ی پدری هرکجای جغرافیای سیاسی جهان که باشد، هیچ صدای منتقدی را تحمل نخواهد کرد. چنان که دیوان‌سالاری پدرسالار در خانه‌ی پدر نتوانست صدای مخالف را تاب بیاورد.
در داستان کیانوش عیاری دختری به خاطر ننگ به دست پدر و برادرانش کشته و در زیرزمین مدفون می‌شود، این همان توقیف است!
نیروی سرکشی که خلاف جریان سنت‌های جامعه‌ی پدرسالار سیل می‌کند محکوم به توقیف و تدفین در زیرزمین خانه‌ی پدری است.
عملکرد نهاد قدرت در رابطه با «خانه پدری» نشان داده است که هنرمند درک درست و ساخت‌یافته‌ای از جامعه‌ی خود داشته و نه تنها منتقد عملکرد سنتی بلکه منتقد عملکرد معاصر است. تفاوتی میان پدری که دختر خود را در خاک تدفین می‌کند، با جامعه‌ای که هنرمند خود را توقیف می‌کند وجود ندارد. این آن چیزی است که در خانه‌ی پدری می‌گذرد.
در ادامه نوشتن این نکته ضروری به نظر می‌رسد که سوبژکتیویته، مفعول نمودن، یا کنیزک کردن، مرد و زن ندارد. بلکه این ماهیت نظام پدرسالارانه است که تمایل به کنیزک‌سازی دارد. اینکه یک فیلم آزاردهنده، ناراحت‌کننده، ضدملی، یا حتا ضد مردمی باشد، خودبه‌خود یک ایراد نیست، بلکه به دلیل فقدان شیوه نمایش فیلم این فیلم بدون اطلاع مخاطب در دسترس هر کس با هر طرزفکر و گروه سنی قرار می‌گیرد. بهتر است قبل هرچیز ابتدا این مسيله را حل کنیم.
در همه‌ی کشورها ممکن است دادستانی یک اثر هنری را باتوجه به اینکه برای افکار عمومی آزاردهنده یا منحرف است، توقیف نماید، اما این کار پس از جلسات مفصل دادرسی و بررسی و در نهایت توسط هیئت منصفه که نماینده‌ی افکار عمومی است محدود می‌شود. در غیر اینصورت اندیشه‌ای پدرسالار و مصلحت‌اندیش به‌جای فرزندان (بخوانید مردم) تصمیم گرفته است.
توقیف یک اثر هنری، امروزه نه تنها از انتشار آن جلوگیری نمی‌کند بلکه باعث می‌شود افکار عمومی با حساسیت بیشتری آن را دنبال کنند، آیا قرار است توجه ما به دوقطبیِ نخ‌نما، روبنایی، کاسب‌کارانه، لیبرالیستی، عوام‌ستایانه و موریانه‌خورده‌ی «مردسالاری» و «فمنیسم» جلب شود؟
در ادامه می توانید تریلر این فیلم را مشاهده کنید .
نام : خانه ی پدری
کارگردان : کیانوش عیاری
بازیگران : نازنین فراهانی ، نگاه خاقانی ، شهاب حسینی ، ستاره میرمحمد ، مینا ساداتی ، ناصر هاشمی ، مهدی هاشمی ، آیناز آذرهوش ، مهران رجبی ، پادینا رهنما
محصول سال : 1391
